Wielu klientów naszej Kancelarii po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej zastanawia się, co dalej z ich długami. Co tak naprawdę wprowadza postanowienie o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej oraz czy i w jakiej wysokości spłaca się istniejące zobowiązania?

Zastosowanie znajdują tutaj przepisy tytułu V (tj. Postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (dalej w artykule jako PU), a dokładniej art. 491⁶ i następne ww. ustawy.

Orzeczenie o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej osoby fizycznej jest również doręczane syndykowi masy upadłościowej, który zawiadamia wierzycieli osoby, wobec której ogłoszono upadłość. Po ogłoszeniu upadłości syndyk zwraca się do właściwego urzędu skarbowego oraz zasięga informacji w Krajowym Rejestrze Sądowym, czy dłużnik był wspólnikiem spółek handlowych bądź sprawował funkcję członka organu spółki handlowej. Informacje te mają na celu ustalenie sytuacji majątkowej upadłego (czyli osoby fizycznej, której upadłość ogłoszono).

Pierwszym etapem po ogłoszeniu upadłości jest likwidacja majątku upadłego. Wyboru sposobu likwidacji majątku dokonuje samodzielnie syndyk, który powinien w jak największym stopniu zaspokoić wierzycieli dłużnika. Po likwidacji majątku oraz upływie trzydziestodniowego terminu do zgłaszania się wierzycieli upadłego syndyk może zgodnie z art. 491¹⁴ PU, w zależności od stanu faktycznego, skierować do sądu:

a) plan spłaty wierzycieli wraz z uzasadnieniem bądź

b) informację o tym, że:

-upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań,

– w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań bądź

-osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.

Plan spłaty wierzycieli jest kolejnym etapem postępowania upadłościowego, następuje po likwidacji majątku upadłego. Plan spłaty jest swoistym harmonogramem ustalanym przez sąd, w którym określa się zakres i okres spłaty wierzytelności, których nie zaspokojono w pierwszej fazie. Sąd w planie spłaty:

– wymieni wszystkich wierzycieli uczestniczących w planie spłaty,

– ustali, czy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa oraz co najważniejsze

– określi, w jakiej wysokości, w okresie NIE DŁUŻSZYM niż 36 miesięcy upadły powinien spłacać dalsze zobowiązania.

Jeśli upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, okres ten będzie wynosił co najmniej 3 lata a maksymalnie 7 lat, zgodnie z art. 491¹⁵ ust. 1a PU.

Należy mieć na uwadze, iż plan spłaty jest ustalany przez sąd. Syndyk masy upadłościowej przedstawia jedynie  projekt, który nie ma mocy wiążącej. Sąd nie jest również związany stanowiskiem upadłego. Nie oznacza to jednak pełnej swobody w ustalaniu planu spłaty. Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu oraz ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności oraz stopień zaspokojenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.

Szerzej w tym zakresie wypowiedział się Sąd Okręgowy w Szczecinie w postanowieniu z dnia 4 czerwca 2018 r. (sygn. VIII Gz 144/18): „Zgodzić należy się z obecnym w literaturze stanowiskiem, że sąd upadłościowy powinien ustalić: wykształcenie upadłego, jego doświadczenie zawodowe, wszelkie dodatkowe uprawnienia, dochody, jakie uzyskiwał w ostatnich latach, stan zdrowia oraz wszelkie inne czynniki, jakie mogą wpływać na możliwości zarobkowe”.

Kwota ustalana na spłatę każdej wierzytelności będzie ustalana indywidualnie, jednak pewną wskazówkę co do wysokości płatnych zobowiązań sformułował Sąd Okręgowy w Toruniu w postanowieniu z 19 września 2018 r. w sprawie o sygn. VI Gz 204/18: „poziom kwoty przeznaczonej na spłatę nie powinien być nadmierny, lecz określony w sposób, żeby możliwa była jego spłata bez uszczerbku koniecznego dla utrzymania samych upadłych. Zatem kwota ta winna stanowić różnicę między możliwościami zarobkowymi upadłych a kwotą koniecznych wydatków związanych z utrzymaniem (…). Ustalenie planu spłaty wierzycieli jest konsekwencją ich nieroztropnych posunięć finansowych, ale nie może pozbawiać dłużnika finansowych podstaw jego codziennego życia”. Odstąpienia od tej zasady powinny być wyjątkiem, które mają miejsce w takich sytuacjach jak skrajna bieda czy obłożna choroba wymagająca stałych i wysokich wydatków (vide postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z 27 czerwca 2019 r., sygn. VIII Gz 104/19).  

Upadły musi jednak pilnować, jakich czynności prawnych dokonuje, bowiem zgodnie z art. 491¹⁸ ust. 1 PU, w okresie wykonywania planu spłaty wierzycieli upadły nie może dokonywać czynności prawnych, dotyczących jego majątku, które mogłyby pogorszyć jego zdolność do wykonania planu spłaty wierzycieli.

Nasza Kancelaria ma kilkuletnie doświadczenie w prowadzeniu upadłości. Jeśli rozważają Państwo podjęcie takiego kroku to pomożemy przejść przez zapisy prawne i formularze sądowe, a w konsekwencji doprowadzimy do ogłoszenia upadłości. Reprezentujemy Klienta w sądzie przy tego typu sprawach więc Konsument nie musi obawiać się tej wizyty – ma wsparcie w swoim prawniku. Jednakże warto wskazać, że coraz częściej, dzięki dobrze skonstruowanym przez nasz zespół , wnioskom do sądu uzyskujemy dla naszych Klientów orzeczenia sądowe na posiedzeniu niejawnym.

Zapraszamy do współpracy. Skontaktuj się z nami i uwolnimy Cię od długów!